Jednym z punktów spornych podczas rozpraw separacyjnych i rozwodowych jest podział majątku. Zarówno w przypadku spraw o orzeczenie separacji jak i rozwodu prawo dotyczące podziału majątku działa podobnie.
Stosunki majątkowe między małżonkami
Podział majątku podczas orzekania separacji jest w dużej mierze uzależniony od stosunku majątkowego pomiędzy współmałżonkami. W zależności od statusu majątkowego można podzielić sposób jego podziału na dwa rodzaje.
- Małżonkowie posiadający rozdzielność majątkową – w przypadku, kiedy małżonkowie podpisali przed ślubem lub w trakcie trwania związku małżeńskiego umowę o rozdzielności majątkowej, sąd nie orzeka o podziale majątku, gdyż takie ustalenia prawne zawiera umowa majątkowa małżonków.
- Małżonkowie, do których stosują się przepisy o wspólnocie majątkowej – wszyscy małżonkowie, którzy nie podpisali umów regulujących sprawy majątkowe są współwłaścicielami majątku, który został zebrany podczas trwania związku małżeńskiego. W takim wypadku sąd orzeka o podziale majątku. Może się to odbyć podczas rozprawy separacyjnej lub na osobny wniosek jednego z małżonków.
Co zalicza się do majątku wspólnego?
Majątkiem wspólnym małżonków są wszelkie dobra zebrane podczas ich wspólnego życia. Wyjątek stanowi majątek wniesiony do małżeństwa przez jednego z małżonków, oraz darowizny i spadki, które otrzymuje jeden z małżonków. Poza tymi wyjątkami małżonkowie mają równe prawo do całego majątku powstałego w czasie trwania ich małżeństwa. Warto wiedzieć, że w skład majątku, który ulega podziałowi podczas separacji wchodzą również:
- dochody uzyskane za pracę oraz wszelkie dochody pochodzące z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków;
- dochody z majątku wspólnego i osobistego każdego z małżonków np. oprocentowanie z lokat bankowych;
- środki zgromadzone na rachunku OFE lub pracowniczym funduszu emerytalnym każdego z małżonków;
- dom lub mieszkanie, o ile nie spełnia warunków dotyczących majątku osobistego małżonków (jeśli nie są darowizną, spadkiem, majątkiem wniesionym do związku przez jednego z małżonków);
- wszelkie urządzenia znajdujące się w gospodarstwie domowym, które zostały zakupione podczas trwania związku małżeńskiego, a nie zostały objęte umową o rozdzielności majątkowej np. sprzęt RTV i AGD, samochód, itp.
Podział majątku
Warto wiedzieć, że podczas trwania małżeństwa żaden z małżonków nie może domagać się podziału majątku wspólnego. Furtką dla osób, którym na tym zależy jest spisanie intercyzy. Podczas orzeczenia rozwodu lub separacji małżonkowie mają prawo do złożenia wniosku o rozdział majątku. Wniosek taki można zamieścić w pozwie o separację lub złożyć go osobno po orzeczeniu separacji.
Wniosek o podział majątku
We wniosku o podział majątku można się domagać:
- równego podziału majątku;
- podziału majątku na części nierówne;
- ustalenia wydatków poniesionych z majątku wspólnego na majątek osobisty i odwrotnie – podlegają one zwrotowi.
Wniosek o podział majątku może zostać rozpatrzony podczas rozprawy separacyjnej o ile nie spowoduje nadmiernej zwłoki w sprawie. W innym wypadku małżonkowie po orzeczeniu separacji muszą złożyć osobny wniosek o podział majątku.